سایت رسمی عباد الرحمن

وَمِنَ النَّاسِ مَن یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَن سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَیَتَّخِذَهَا هُزُوًا أُولَئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ مُّهِینٌ (۶) 

و بعضی از مردم سخنان بیهوده را می‌خرند تا مردم را از روی نادانی، از راه خدا گمراه سازند و آیات الهی را به استهزا گیرند؛ برای آنان عذابی خوارکننده است! (۶)

کلمه" لهو" به معناى هر چیزى است که آدمى را از مهمش باز بدارد، و لهو الحدیث آن سخنى است که آدمى را از حق منصرف نموده و به خود مشغول سازد، مانند حکایات خرافى، و داستانهایى که آدمى را به فساد و فجور مى کشاند، و یا از قبیل سرگرمى به شعر و موسیقى و مزمار و سایر آلات لهو که همه اینها مصادیق لهو الحدیث هستند.
" لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ"- مقتضاى سیاق این است که مراد از" سبیل اللَّه" قرآن کریم، و معارف حق و صحیح... است.(۱)
با توجه به گستردگی معنای لهو الحدیث (هر سخنی که آدمی را از حق منصرف کند) مصادیق و مثال های زیادی می توان برای آن بر شمرد که ما به برخی از آنها اشاره می کنیم.

کتب ضاله

در کتب فقهی کتب ضاله و گمراه کننده را از مصادیق این آیه شریفه می دانند و با توجه به احادیث، خرید، فروش، نگهداری و خواندن کتب ضاله را حرام است.(۲)

داستان های گمراه کننده

در مجمع البیان گفته آیه" وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ... " در باره نضر بن حارث بن علقمة بن کلدة بن عبد الدار بن قصى بن کلاب نازل شد، چون او مردى تاجر بود، به ایران سفر مى کرد و در آن جا اخبار و افسانه هاى ایرانى را از منابعش مى گرفت و مى آمد براى قریش تعریف مى کرد، و به ایشان مى گفت: محمد از عاد و ثمود برایتان تعریف مى کند، و من از رستم و اسفندیار و اکاسره، مردم هم قصه هاى او را گوش مى دادند و به آیات قرآن گوش فرا نمى دادند، (نقل از کلبى).
مؤلف: این معنا در الدر المنثور از بیهقى از ابن عباس نیز آمده، و بعید نیست که علت نزول همه سوره بوده باشد. (۳)

غنا

غنا هم یکی از مصادیق و مثال های لهو الحدیث است که در روایات با استناد به این آیه شریفه حرام شمرده شده است.
و در کتاب معانى الاخبار به سند خود از یحیى بن عباده، از امام صادق (ع) روایت کرده که در معناى لهو الحدیث فرمود: یکى از مصادیق آن غناست «۳».
مؤلف: این معنا در کافى هم به سند وى از مهران از امام صادق (ع) «۴»، و نیز به سندش از وشاء از حضرت رضا (ع) «۵»، و نیز به سندش از حسن بن هارون از آن جناب روایت شده است «۶».
و در کافى به سند خود از محمد بن مسلم از امام باقر (ع) روایت آورده که گفت: من از آن جناب شنیدم که مى فرمود غنا از آن گناهانى است که خدا وعده آتش به مرتکبش داده، آن گاه این آیه را خواند: " وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ
لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَ یَتَّخِذَها هُزُواً أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ مُهِینٌ" «۷».
و نیز در همان کتاب به سند خود از ابى بصیر روایت کرده که گفت از امام باقر (ع) پرسیدم کسب زنان آوازخوان چطور است؟ فرمود: اگر مى خواند تا مردها دورش جمع شوند حرام است، و اگر براى عروسى‌ها دعوت مى شود عیبى ندارد، و این کلام خدا است که مى فرماید: " وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْتَرِی لَهْوَ الْحَدِیثِ لِیُضِلَّ عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ" «۸».
و در مجمع البیان گفته: ابو امامه از رسول خدا (ص) روایت کرده که فرمود: آموختن غنا به زنان، و کنیز مغنیه را فروختن حلال نیست، و پول آن حرام است، و خدا در تصدیق این فتوى در کتاب خود نازل کرده که:
____________________________________ ______________
(۱) مجمع البیان، ج ۸، ص ۳۱۳.
(۲) الدر المنثور، ج ۵، ص ۱۵۸.
(۳) معانى الاخبار، ص ۳۴۹، ح ۱.
(۴) کافى، ج ۶، ص ۴۳۱، ح ۵.
(۵) فروع کافى، ج ۶، ص ۴۳۲، ح ۸.
(۶) فروع کافى، ج ۶، ص ۴۳۳، ح ۱۶.
(۷) فروع کافى، ج ۶، ص ۴۳۱، ح ۴.
(۸) فروع کافى، ج ۵، ص ۱۱۹، ح ۱.