- دوشنبه ۱۸ بهمن ۹۵
- ۱۵:۳۲
علائم و نشانه های مزاج بلغم
مهمترین علامت مزاج بلغم رطوبت بدن هست که با نشانه های مختلف بروز می کند. مثلا بدنی که رطوبت زیاد دارد احساس سرمای بیشتری دارد و نسبت به دیگران به بخاری علاقه بیشتری نشان می دهد و علاقه ای به کولر ندارد چون رطوبت، آبی است که بر روی حرارت و گرمای بدن می ریزد . رطوبت زیاد باعث می شود رنگ صورت و بدن سفید و روشن شود، بدن درلمس سرد و مرطوب باشد و ...
مراد از زیاد بودن رطوبت بدن، زیادشدن آب بدن است، علائم آن زیادشدن آب دهان است به‌طوری‌که موقع خواب آب از دهان می‌ریزد و یا موقع حرف زدن آب از دهان می‌پرد و یا آب در دهان جمع می‌شود، همچنین زیادی و تکرر ادرار و تعرق زیاد و خواب زیاد و سرد شدن بدن و احساس سنگینی هم از نشانه‌های رطوبت بدن است و درنهایت فرد بیمار اَبله می‌شود. لازم نیست که همه علائم باهم باشد و تنها مشاهده بعضی از آن‌ها کافی است. البته مقدار قابل توجهی از علامات را باید داشته باشد.
در کل مزاج بلغم سرد و تر است و این مزاج یعنی کم بودن علائم حیاتی و ضعف قوای بدن. در مزاج بلغم اعضای بدن کندی و کاهلی می کنند همانطور که خود فرد هم تنبل و سست می شود. کلیه، کبد، معده و دیگر اعضا به خوبی کار نمی کنند و در نتیجه ضعف هاضمه و مشکلات گوارشی در این مزاج شایع می شود. رشد موها کم می شود. نبض ضعیف، کند و مبهم دارند و زیاد می خوابند و همچون دیواری که آب پایش زیاد بوده و باعث آسیب دیوار شده است، کمر درد و زانو درد مشکل شائع این مزاج است. حافظه این افراد خوب کار نمی کند و فراموشکار می شوند. بی حال و سست اراده هستند و میل جنسی ضعیف و ناتوانی دارند.
رطوبت باعث چه بیماری هایی می شود؟
رطوبت زیاد می‌تواند منجر به بیماری‌های دیگر شود مانند کم‌عقلی و بلاهت، فلج، دیوانگی، لقوه (کج شدن دهان و چشم). در روایت آمده: «فأما ما یسیل من أفواه الأطفال من الریق ففی ذلک خروج الرطوبة التی لو بقیت فی أبدانهم لأحدثت علیهم الأمور العظیمة کمن تراه قد غلبت علیه الرطوبة فأخرجته إلى حد البله والجنون والتخلیط إلى غیر ذلک من الأمراض المتلفة کالفالج واللقوة وما أشبههما فجعل الله تلک الرطوبة تسیل من أفواههم فی صغرهم لما لهم فی ذلک من الصحة فی کبرهم فتفضل على خلقه بما جهلوه ونظر لهم بما لم یعرفوه»[1] یعنی «این آب دهان که از دهان نوزادان می‌ریزد، سبب می‌شود که رطوبت از بدن آن‌ها خارج شود، اگر این رطوبت در بدن باقی بماند او را به ابلهی مبتلا می‌کند و جنون و بی‌عقلی و سبب بیماری‌های دیگری می‌شود که انسان را تلف می‌کند مانند فلج و لقوه و مانند این‌ها، خداوند این‌گونه قرار داد که این رطوبت از دهان بچه در کودکی می‌ریزد و این کار برای آن‌ها نعمتی است تا در بزرگ‌سالی مبتلا به بیماری نشوند، این نعمت خدا به مردم است که مردم قدر آن را نمی‌دانند.» بنابراین نباید جلوی گریه بچه را گرفت یا از ریزش آب دهان او ناراحت بود بلکه این باعث پیشگیری از بیماری در بزرگ‌سالی و سبب تیزهوشی او می‌شود. رطوبت در نوزاد از خون است نه از صفرا زیرا در این دوره از زندگی خون غلبه دارد تا بدن رشد کند.
فلسفه خلقت رطوبت چیست؟!
در اصل رطوبت برای بدن و جابجا کردن مواد غذایی نیاز است. در روایت آمده: «واعلم أن الرطوبة مطیة الغذاء وقد تجری من هذه البلة إلى مواضع أخر من المرة فیکون فی ذلک صلاح تام للإنسان ولو یبست المرة لهلک الإنسان.» [2] یعنی «رطوبت بارکش (حمال) غذا است، چه‌بسا مقداری از این رطوبت جریان پیدا می‌کند از محلی به محل دیگر از محل‌های مره و در این کار صلاحیت تام است و اگر مره خشک شود انسان هلاک می‌شود.» بنابراین روایت رطوبت دو فایده دارد یکی جابجایی غذا و دیگری جلوگیری از خشک شدن مره. گاهی بیماری و حتی مرگ به علت خشک شدن مره است و اگر این تشخیص داده شود با نوشیدن آب می‌توان مشکل را برطرف کرد، در طب اسلامی آب‌درمانی داریم که در آینده خواهیم خواند.[3]
منابع:
