- شنبه ۱۴ اسفند ۹۵
- ۲۳:۲۲
با وجود اینکه بسیاری از احادیث طب اسلامی از نظر سندی ضعیف هستند ولی متخصصین این فن همچون آیت الله تبریزیان باز هم از این روایات استفاده می کنند. اینجاست که این سوال پیش می آید که چگونه می توان از احادیث طبی ضعیف برای درمان استفاده کرد؟ جواب این سوال را می توان در گفتگویی که خبر گذاری فارس با آیت الله تبریزیان انجام داده اند پیدا کرد. خبر گذاری فارس سوال خود را اینگونه مطرح می کنند:
روایات مورد استناد شما متواتر هستند؟ احکام شرعی با خبر واحد ثابت میشود اما در اینجا چون میخواهیم به واقع برسیم نیازمند خبر متواتر هستیم، آیا روایات طب اسلامی چنین وضعیتی دارند؟
احکام شرعی اینقدر بیارزش و پیش پاافتاده است که نیاز به خبر متواتر ندارد؟! احکام شرعی بیشتر نیازمند خبر متواتر است. مساله طب مشکلی ندارد چون دارویی که از روایات استنباط میکنیم، تجربه میکنیم و اگر جواب داد به بیماران میدهیم، پس همیشه استنباطهای ما قطعی است؛ استنباط ما مثل فقیه نیست، فقیه بر حسب ظاهر حکم میکند، ولی ما جهلمان تبدیل به یقین میشود، چون تجربه میکنیم. علاوه بر این در کتابی که نوشتم سعی کردم مواردی را بیاورم که تعدد نقل دارد یا خبر معتبر داشته باشد و اگر سند معتبر نداشته باشد اشاره میکنم که باید تجربه شود.
احکام شرعی اینقدر بیارزش و پیش پاافتاده است که نیاز به خبر متواتر ندارد؟! احکام شرعی بیشتر نیازمند خبر متواتر است. مساله طب مشکلی ندارد چون دارویی که از روایات استنباط میکنیم، تجربه میکنیم و اگر جواب داد به بیماران میدهیم، پس همیشه استنباطهای ما قطعی است؛ استنباط ما مثل فقیه نیست، فقیه بر حسب ظاهر حکم میکند، ولی ما جهلمان تبدیل به یقین میشود، چون تجربه میکنیم. علاوه بر این در کتابی که نوشتم سعی کردم مواردی را بیاورم که تعدد نقل دارد یا خبر معتبر داشته باشد و اگر سند معتبر نداشته باشد اشاره میکنم که باید تجربه شود.
منظور از تجربه دارو چیست؟
از حدود بیست سال قبل داروسازی را شروع کردیم و به بیماران دادهایم و اثر دارو را تجربه کردهایم، داروهایی را که جواب نداده است، کنار گذاشتیم. وقتی میگوییم درمان برای سرطان داریم و آن را مثل سرماخوردگی درمان میکنیم، چون تجربه شده است و هر روز افرادی میآیند اینجا و تشکر میکنند که سرطانشان خوب شده است.
نظر آیت الله ری شهری در مورد احادیث طبی
آیت الله ری شهری نویسنده کتاب احادیث پزشکی هم راه حل استفاده از احادیث طبی ضعیف را تجربه دارو می دانند و در کتاب خود می نویسند:
- همین جا مناسب است اشاره شود که این هدف، یعنى ارزیابى احادیث طبّى از طریق آزمودن، انگیزه اصلى نگارنده از برنامه ریزى براى تألیف دانش نامه احادیث طبّى بوده است. با توجّه به این که ضعف سند احادیث طبّى نمى تواند دلیل عدم صدور قطعى آنها باشد و با توجّه به وجود زمینه جعل در این احادیث، براى پالایش آنها و بهره مند شدن مردم و بخصوص مراکز علمى از ذخایر علمى اهل بیت علیهم السلام، چند سال پیش، مرکز تحقیقات دارالحدیث، تصمیم به جمع آورى احادیث طبّى و تنظیم آنها گرفت، به گونه اى که زمینه تحقیق پژوهشگران را در آزمایشگاهها تسهیل شود.
------------------------------------------
دانشنامه احادیث پزشکی ج1 ص20