سایت رسمی عباد الرحمن

با توجه به نمودار خویشاوندان رضاعی که از مسئله 2464 رساله سیزده مرجع گرفته شده است می توان فهمید که چه اشخاصی به وسیله شیر خوردن محرم می شوند. زنی که بچه را شیر می دهد حکم مادر رضاعی و شوهرش که شیر مال اوست حکم  پدر رضاعی او را دارد. همچنین این بچه به خویشاوندانی از پدر و مادر رضاعی که در نمودار مشخص شده است محرم می شود مثلا بچه های پدر و مادر رضاعی، خواهر و برادر رضاعی این بچه می شوند ولی دقت شود که فقط بچه ای که شیر خورده این احکام را دارد و برادران و خواهرانش و ... هیچ احکام جدیدی ندارند و همچنان نامحرم هستند.

باید به این نکته توجه داشت که زنی که شیر داده، با شخص دیگری جز بچه ای که شیر داده محرم نمی شود و تمام این محرمیت ها نسبت به بچه ای است که شیر خورده نه زنی که شیرداده.

محرمیتی که به وجود می آید هم شامل حلال بودن نگاه و... می شود و هم شامل حرام شدن ازدواج با آنها. یعنی می تواند مثل خواهران  خودش نگاه به موهای آنها کند یا اگر مونث است موهای خود را نپوشاند و بدون قصد لذت یا وجود مفسده با هم صحبت کنند یا در کنار هم باشند.

خویشاوندان رضاعی در رساله مراجع تقلید

مسأله ۲۴۶۴ اگر زنی بچه ای را با شرایطی که در مسأله ۲۴۷۴ گفته خواهد شد، شیر دهد، آن بچه به این عدّه محرم می‌شود (۱): اوّل: خود زن و آن را مادر رضاعی می‌گویند. دوم: شوهر زن که شیر مال اوست و او را پدر رضاعی می‌گویند. سوم: پدر و مادر آن زن هر چه بالا روند، اگر چه پدر و مادر رضاعی او باشند. چهارم: بچه‌هایی که از آن زن به دنیا آمده اند، یا به دنیا می‌آیند (۲). پنجم: بچه‌های اولاد آن زن هر چه پایین روند، چه از اولاد او به دنیا آمده، یا اولاد او آن بچه‌ها را شیر داده باشند (۳). ششم: خواهر و برادر آن زن اگر چه رضاعی باشند (۴)، یعنی بواسطه شیر خوردن، با آن زن خواهر و برادر شده باشند. هفتم: عمو و عمه آن زن اگر چه رضاعی باشند. هشتم: دایی و خاله آن زن اگر چه رضاعی باشند. نهم: اولاد شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه پایین روند (۵) اگر چه اولاد رضاعی او باشند (۶). دهم: پدر و مادر شوهر آن زن که شیر مال آن شوهر است، هر چه بالا روند (۷). یازدهم: خواهر و برادر شوهری که شیر مال اوست اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند (۸). دوازدهم: عمو و عمه و دایی و خاله شوهری که شیر مال اوست (۹) هر چه بالا روند، اگر چه رضاعی باشند. و نیز عدّه دیگری هم که در مسائل بعد گفته می‌شود، بواسطه شیر دادن محرم می‌شوند. 

(۱) (اراکی): آن بچه و فرزندها و نوه‌های او، حتّی اگر رضاعی باشند به این عدّه محرم می‌شوند.. 

(سیستانی): آن بچه اگر پسر باشد به این عده از زنها و اگر دختر باشد به این عده از مردها محرم می‌شود.. 

(بهجت): آن بچه بواسطه شیر خوردن به افراد ذیل محرم می‌شود.. 

(مکارم): هرگاه زنی کودکی را با شرایطی که در مسائل آینده گفته می‌شود شیر دهد، آن زن به حکم مادر او است و آن مرد که شیر مربوط به اوست، به حکم پدر او، پدر آن مرد به حکم جدّ و مادرش به حکم جدّه و برادرش عمو و خواهرش عمه و فرزندانش برادر و خواهر او محسوب می‌شوند، همچنین پدر آن زن به حکم جدّ مادری و مادرش جدّه مادری و برادرش دایی و خواهرش خاله، همچنین دختری را که زن شیر داده بر شوهر او حرام است (به شرط این که با آن زن نزدیکی کرده باشد) و نیز انسان نمی تواند با مادر رضاعی زن خود ازدواج کند زیرا به حکم مادر زن او است. و به عبارت دیگر هنگامی که بچه ای را با شرایطی که می‌آید شیر دهد آن بچه به این عده محرم می‌شود.. 

(۲) (اراکی): و همچنین فرزندان رضاعی او در صورتی که از همین شوهر به آنها شیر داده باشد.. 

(۳) (سیستانی): پنجم: بچه‌های اولاد نسبی آن زن هر چه پائین روند، چه بچه‌های نسبی آنها باشند و چه بچه‌های رضاعی.. 

(۴) (گلپایگانی)، (صافی)، (مکارم): [پایان شرط ششم ] 

(۵) (بهجت): [پایان شرط نهم ] 

(۶) (اراکی): و مادر رضاعی آنها یکی نباشد.. 

(۷) (اراکی): اگر چه رضاعی باشند.. 

(سیستانی): دهم: پدر و مادر آن مرد هر چه بالا روند.. 

(۸) (سیستانی): یازدهم: خواهر و برادر آن مرد، اگر چه خواهر و برادر رضاعی او باشند.. 

(۹) (فاضل): خاله مادر و شوهری که شیر مال اوست.. 

(سیستانی): دوازدهم: عمو و عمه و دایی و خاله آن مرد.. 

مسأله ۲۴۶۵ اگر زنی بچه ای را با شرایطی که در مسأله ۲۴۷۴ گفته می‌شود شیر دهد (۱) پدر آن بچه نمی تواند با دخترهایی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند (۲) و نیز نمی تواند (۳) دخترهای شوهری را که شیر مال اوست (۴) برای خود عقد نماید (۵) (بلکه احتیاط واجب آن است که دخترهای رضاعی او را هم برای خود عقد ننماید (۶) ولی جایز است با دخترهای رضاعی آن زن ازدواج کند (۷) اگر چه احتیاط مستحب ّ آن است که با آنان ازدواج نکند (۸) و نگاه محرمانه، یعنی نگاهی که انسان می‌تواند به محرم‌های خود کند به آنان ننماید. 

(۱) (فاضل): بچه‌های زنی که بچه ای را با شرایطی که در مسأله [۲۴۷۴] گفته می‌شود شیر دهد، فرزندان پدر بچه شیرخوار محسوب می‌شوند، بنا بر این.. 

(۲) (اراکی): پدر آن بچه نمی تواند با دخترها و نوه‌هایی که از آن به دنیا آمده اند ازدواج کند، بلکه احتیاط واجب آن است که دخترهای رضاعی آن زن و شوهر را هم برای خود عقد ننماید و نگاه محرمانه، یعنی نگاهی که انسان می‌تواند به محرمهای خود کند به آنان ننماید. 

(خوئی)، (سیستانی): ( (سیستانی): و چنانچه یکی از آنها فعلًا زن او باشد، عقد او باطل می‌شود) ولی جایز است با دخترهای رضاعی آن زن ازدواج کند اگر چه احتیاط مستحب ّ آن است که با آنان ازدواج نکند.. 

(۳) (مکارم)، (سیستانی): بنا بر احتیاط واجب.. 

(۴) (خوئی)، (گلپایگانی)، (صافی)، (تبریزی)، (سیستانی): اگر چه دخترهای رضاعی او باشند.. 

(۵) (خوئی): و در هر دو صورت چنانچه یکی از آنها فعلًا زن او باشد عقد او باطل می‌شود. [پایان مسأله ] (سیستانی): و چنانچه یکی از آنها فعلًا زن او باشند عقد او بنا بر احتیاط واجب باطل می‌شود. [پایان مسأله ] (بهجت): پدر آن بچه بنا بر أظهر و أحوط نمی تواند با دخترهایی که از آن زن به دنیا آمده اند ازدواج کند. همچنین نمی تواند با دخترهای شوهر که شیر مال اوست ازدواج نماید.. 

(۶) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (گلپایگانی)، (صافی) و (تبریزی) نیست ] 

(۷) (مکارم): بقیّه مسأله ذکر نشده. 

(۸) (صافی)، (بهجت)، (تبریزی): بقیّه مسأله ذکر نشده. 

(گلپایگانی): و نگاه محرمانه هم به آنان ننماید.

مسأله ۲۴۶۶ اگر زنی بچه ای را با شرایطی که در مسأله ۲۴۷۴ گفته می‌شود شیر دهد، شوهر آن زن که صاحب شیر است به خواهرهای آن بچه محرم نمی شود (۱) (ولی احتیاط مستحب ّ آن است که با آنان ازدواج ننماید (۲) و نیز خویشان ِ شوهر به خواهر و برادر آن بچه محرم نمی شوند. 

(۱) (بهجت): بقیّه مسأله ذکر نشده. 

(۲) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیت اللّه (سیستانی) نیست ] 

مسأله ۲۴۶۷ اگر زنی بچه ای را شیر دهد، به برادرهای آن بچه محرم نمی شود. و نیز خویشان آن زن به برادر و خواهر بچه ای که شیر خورده محرم نمی شوند.

مسأله ۲۴۶۸ اگر انسان با زنی که دختری را شیر کامل داده ازدواج کند و با آن زن نزدیکی نماید، دیگر نمی تواند آن دختر را برای خود عقد کند. 

این مسأله در رساله آیت اللّه (مکارم) نیست 

مسأله ۲۴۶۹ اگر انسان با دختری ازدواج کند، دیگر نمی تواند (۱) با زنی که آن دختر را شیر کامل داده ازدواج نماید. این مسأله، در رساله آیت اللّه (مکارم) نیست 

(۱) (بهجت): بنا بر احتیاط واجب.. 

مسأله ۲۴۷۰ انسان نمی تواند با دختری که مادر ما مادر بزرگ انسان او را شیر کامل داده ازدواج کند. و نیز اگر زن پدر انسان از شیر پدر او دختری را شیر داده باشد، انسان نمی تواند با آن دختر ازدواج نماید (۱) و چنانچه دختر شیرخواری را برای خود عقد کند بعد مادر یا مادر بزرگ یا زن پدر او (از شیر همان پدر (۲)، آن دختر را شیر دهد، عقد باطل می‌شود. 

(۱) (مکارم): بقیّه مسأله ذکر نشده. 

(۲) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (خوئی)، (گلپایگانی)، (تبریزی)، (سیستانی) و (صافی) نیست ] 

مسأله ۲۴۷۱ با دختری که خواهر، یا زن برادر انسان (از شیر برادرش (۱) او را شیر کامل داده نمی شود ازدواج کرد و همچنین است اگر خواهرزاده یا برادرزاده، یا نوه خواهر یا نوه برادر انسان آن دختر را شیر داده باشد. 

(۱) [قسمت داخل پرانتز در رساله آیات عظام: (خوئی) و (تبریزی) نیست ] 

مسأله ۲۴۷۲ اگر زنی بچه دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود. و همچنین است اگر بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد. ولی اگر بچه پسر خود را شیر دهد، زن ِ پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمی شود. 

مسأله ۲۴۷۳ اگر زن پدرِ دختری، بچه شوهر آن دختر را (۱) از شیر آن پدرشیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود (۲) چه بچه از همان دختر یا از زن دیگر شوهر او باشد. 

(۱) (اراکی): بچه آن دختر را.. 

(۲) (سیستانی): بنا بر احتیاط [مذکور] در مسأله [۲۴۶۵] آن دختر به شوهر خود حرام می‌شود؛ چه بچه از همان دختر، چه از زن دیگر باشد. 

[توضیح المسایل مراجع مطابق با فتاوای سیزده نفر از مراجع معظم تقلید - جلد۲،صفحه۵۰۲]