- پنجشنبه ۱۱ آذر ۹۵
- ۱۸:۰۰
چرا خداوند اولین ویژگی که در آیات عباد الرحمن ذکر میکند تواضع و فروتنی است و این اهمیت دادن به تواضع عباد الرحمن از کجا نشاءت میگیرد؟
جواب در یک کلام: تکبر چشمه ی جوشانی از گناه است که به کفر منتهی می شود!
عاقبت تکبر ابلیس
شاهد این ادعا هم ابلیس است که خداوند درباره او فرمود:
أَبَى وَاسْتَکْبَرَ وَ کَانَ مِنَ الْکَافِرِینَ
ابلیس سر باز زد و تکبّر ورزید، و (به خاطر نافرمانى و تکبّرش) از کافران شد!(1)
مگر ابلیس چه گفت که کافر شد؟
ابلیس گفت:
أَنَا خَیْرٌ مِّنْهُ خَلَقْتَنِی مِن نَّارٍ وَخَلَقْتَهُ مِن طِینٍ(2)
من از او بهترم؛ مرا از آتش آفریدهای و او را از گل
گفتن این کلام همانا و سقوط او از جایگاه رفیعش هم همانا...
چرا ابلیس دلیل امر خداوند را نفهمید؟
چرا شیطان با این همه شیطنتها و نقشهها که برای ما میکشد و این هوش و درایتش نفهمید که دلیل امر سجده خداوند چیست؟
واقعیت این است که تکبر انسان را کم شعور و ناقصالعقل میکند چنانکه امام باقر علیهالسلام فرمودند:
مَا دَخَلَ قَلْبَ امْرِئٍ شَىْ ءٌ مِنَ الْکِبْرِ إِلَّا نَقَصَ مِنْ عَقْلِهِ مِثْلُ مَا دَخَلهُ مِنْ ذلِکَ، قَلَّ ذلِکَ أَوْ کَثُرَ (3)
هیچ مقدارى از تکبّر به دل آدمى راه نیابد، مگر اینکه به همان اندازه- کم باشد یا زیاد- از عقلش کاسته شود.
پس هر چه تکبر انسان بیشتر شود قوه تعقل و تفکر او هم ضعیفتر میشود و عقل، آن پیامبر درونی است که انسان را بهسوی خداوند هدایت میکند و اگر عقل ضعیف باشد نفس انسان را به ناکجاآباد خواهد برد...
عاقبت تکبر انسان ها
شاهد دوم ادعای ما آیه هفتاد و ششم سوره اعراف است که میخوانیم:
قَالَ ا لَّذِینَ اسْتَکْبَرُوا إِنَّا بِالَّذِى آمَنْتُمْ بِهِ کَافِروُنَ
متکبّران گفتند: (ولى) ما به آنچه شما به آن ایمان آورده اید کافریم.(4)
کفر به پیامبران عاقبت تکبر بود و اگر دنبال این مسئله بودی که چه میشود که انسانی تا این حد انحراف پیدا میکند که فرستاده خداوند و بهترین و پاکترین خلق او را میکشد امروز جوابش را فهمیدی.
پس در اهمیت تواضع همین بس که نداشتن آن منجر به کفر به خدا و پیامبرانش میشود.(5)
منبع:
- سوره بقره، آیه ۳۴
- ۱۲ اعراف
- میزان الحکمة، باب ۳۳۷۶، حدیث ۱۷۳۴۱
- 76 اعراف
- والاترین بندگان: شرح و تفسیر ایات عبادالرحمن